Niet elk (verzekerings)kraampakket heeft precies dezelfde inhoud, maar er zijn een aantal producten die je eigenlijk in elk kraampakket tegenkomt.
Welke producten zijn dat en wat doe je er precies mee?
Voor de zorgverlener
Een kraampakket is vooral bedoelt ter ondersteuning van je zorgverlener (verloskundige/vroedvrouw en kraamverzorgende) bij de zorg voor jou en je baby tijdens en rondom de bevalling en kraamtijd. De meeste spullen in het kraampakket zijn zogenoemde verbandmiddelen. Ofwel: medische hulpmiddelen waarmee wonden afgedekt kunnen worden of lichaamsdelen ondersteund kunnen worden, zoals pleisters, zwachtels en gipsverbanden. Deze middelen zijn dus gericht op de zorg van de professional en wat daarbij ter ondersteuning nodig is.
De persoonlijke verzorgingsproducten voor jezelf en je baby, zoals zoogcompressen, luiers, verzorgende crème of smeersels en natuurlijke zeep, schaf je zelf aan als je lekker aan het nestelen bent in je zwangerschap.
Inhoud kraampakket
Deze verbandmiddelen en verzorgingsproducten vind je in de meeste kraampakketten:
Onderleggers
Onderleggers zijn vochtabsorberende matjes met een waterdichte onderlaag.
In veel kraampakketten zitten verschillende maten onderleggers. Gangbare maten zijn 60 x 60 cm en 60 x 90 cm. Doorgaans bevat een kraampakket één of enkele grote onderleggers en daarnaast een aantal kleinere.
In sommige kraampakketten zit ook nog een zogenoemd kraammatras. Dat is een grote onderlegger (meestal 60 x 90 cm), al dan niet met extra grote plastic randen zodat je het bijvoorbeeld tussen het matras kunt vaststoppen.
Onderleggers worden gebruikt tijdens de bevalling om op de bevalplek neer te leggen. Ze vangen vocht, vruchtwater en bloed op en helpen om je bevalplek vlekvrij te houden. De matjes worden ook gebruikt om de placenta in op te vangen na de geboorte. En om onder je billen te leggen in het kraambed. Voor bij controles, maar ook als je liever even met blote billen in bed wilt liggen (goed voor je herstel!) en de eerste dag(en) voor de zekerheid zodat eventueel bloed dat per ongeluk toch langs het kraamverband lekt niet op je matras terecht komt. Ook na een keizersnede kan een onderlegger onder je (blote) billen in bed fijn zijn.
Beval je in het ziekenhuis, dan zullen ze daar ook onderleggers hebben. Toch kan het fijn zijn om ook eigen onderleggers mee te nemen, omdat ze niet overal altijd heel scheutig zijn met verschonen of omdat je liever ecologische onderleggers gebruikt in plaats van reguliere. En als je na het ziekenhuis weer thuis komt, dan zijn onderleggers fijn in bed, onder andere voor bij controles.
Heb je na de bevalling en kraamtijd onderleggers over? Je verloskundige of vroedvrouw wil ze misschien hebben voor haar eigen voorraad. Maar je kunt ze ook bewaren voor over een jaar of 2, om te gebruiken bij je zindelijk wordende kindje in bed of autostoel. Of bij een flinke griep om het bed te beschermen tegen overgeven of diarree. Of als reserve voor een eventueel volgende bevalling natuurlijk.
Matrasbeschermer
De matrasbeschermer in een kraampakket is vaak een groot vel plastic, al dan niet met papieren toplaag. Deze matrasbeschermer is puur bedoelt voor tijdens de bevalling om je bevalplek te beschermen!
Over de matrasbeschermer leg je vervolgens onderleggers of handdoeken om vocht, vruchtwater en bloed te absorberen. Je ligt dus niet direct op het plastic vel, maar het vel dient als beschermende onderlaag.
Je kunt de matrasbeschermer op je matras neerleggen, maar op de bank kan uiteraard ook prima. Of zelfs op de vloer. Waar je ook bevalt!
Wil je de laatste weken van je zwangerschap iets op je matras leggen voor als je vliezen breken? Kijk dan zelf voor een waterdichte molton of leg wat oude handdoeken onder je hoeslaken. Zo’n plastic matrasbeschermer is zweterig, kraakt en slaapt dus niet echt heel fijn.
Kraamverband
Kraamverband is extra zacht en dik maandverband dat is bedoelt om bloed uit je vulva op te vangen in de eerste tijd na de bevalling.
In sommige kraampakketten zit ook een pak inlegverband, dat is precies hetzelfde verband maar dan nog net een tikje langer, puur bedoelt voor de eerste dag. Je kunt ook al meteen kraamverband gebruiken als je geen inlegverband hebt.
Vloei je veel de eerste dag(en)? Dan kun je het kraamverband (of inlegverband) per twee in je onderbroek leggen, dakpansgewijs dus overlappend. Een onderlegger onder je billen in bed helpt ook om eventueel langs lekkend bloed op te vangen als dat mocht gebeuren.
Na het kraamverband kun je overgaan op dik (nacht)maandverband en daarna op gewoon maandverband. Gebruik na de bevalling nooit tampons of cups in verband met de wond in je baarmoeder.
Wees niet ongerust, je lichaam ruimt flink op na de geboorte van je kindje. Je vloeit bloed, huilt kraamtranen en hebt kraamzweet om van alles af te voeren uit je lichaam. Ook kun je stolsels vanuit je baarmoeder verliezen, dat is samengeklonterd al wat ingedroogd bloed.
Na de geboorte heb je vaak ook naweeën, die helpen om je baarmoeder weer terug te laten veren en samentrekken zodat de wond van binnen kleiner wordt en eerder dicht kan gaan. Naweeën ervaar je vaak als je baby aan de borst ligt, omdat de oxytocine die je lichaam dan aanmaakt zorgt voor samentrekken van de melkkliertjes én van je baarmoeder. Binnen enkele dagen gaan de naweeën weer voorbij.
Het vloeien van bloed houdt doorgaans tussen de 2 en 6 weken na de bevalling aan. Het kan ook nog iets langer duren. Maak je je zorgen over de hoeveelheid of duur? Geef dit dan aan bij je verloskundige, vroedvrouw of kraamverzorgende.
Verbandwatten
In een kraampakket zit vaak een pak verbandwatten of zigzagwatten. Dit is een lang lap van watten die je los kunt trekken. Verbandwatten zijn ervoor bedoeld om bloeden te stelpen, bijvoorbeeld als je een scheurtje hebt opgelopen en dat wilt laten hechten.
In de praktijk worden de verbandwatten ook vaak gebruikt om schoon te maken. Bijvoorbeeld om de thermometer te ontsmetten met wat alcohol, om prut bij de oogjes van je baby schoon te maken of om het navelstompje te verzorgen.
Heb je verbandwatten over? Het materiaal is hetzelfde als losse watjes. Je kunt ze dus ook gebruiken om je gezicht te reinigen, make-up af te halen of om zelf in je EHBO-doos te bewaren om bloeden te stelpen.
Alcohol
Een flesje alcohol behoort ook tot de standaard inhoud van een kraampakket. De alcohol is bedoeld om te ontsmetten. Je zorgverlener kan het gebruiken om haar handen te ontsmetten of om een wondje bij jou te ontsmetten. Het wordt ook gebruikt voor het schoonmaken van de thermometer.
Alcohol kun je gebruiken in combinatie met de verbandwatten.
Heb je alcohol over? Je kunt het aan je EHBO-doos toevoegen of gebruiken om schoon te maken (ook in huis!).
Steriele gaasjes
Steriele gaasjes worden gebruikt om wonden steriel af te dekken, bijvoorbeeld bij eventueel hechten.
Gaasjes worden ook gebruikt bij het schoonmaken en verzorgen van het navelstompje of prutoogjes bij je baby.
Heb je gaasjes over? Stop ze in je EHBO-doos.
Handzeep
Vaak tref je in een kraampakket handzeep aan. Meestal is dit desinfecterende zeep voor je zorgverlener en voor het kraambezoek.
Uit onderzoek is echter gebleken dat desinfecterende zeep niet per se een aanrader is en dat het misschien zelfs meer kwaad dan goed doet…
In een natuurlijk kraampakket, zoals die van Moeder Aarde, tref je dan ook een natuurlijke handzeep aan, die wel goed schoonmaakt, maar niet anti-bacterieel is en je natuurlijke huidflora niet beschadigt of irriteert. Je eigen bacteriën zijn namelijk wel van belang, ook voor je kleine baby en zijn of haar immuun- en afweersysteem.
Netbroekje
Een netbroekje is een broekje geweven in grove netstructuur waardoor het super rekbaar en luchtig is. Een netbroekje gebruik je om inleg- en kraamverband op z’n plek te houden de eerste dag(en) na de geboorte. Door de rekbaarheid zit het netbroekje comfortabel rondom je gevoelige buik.
Een netbroekje gooi je na gebruik weg, het is niet erg als er bloed op komt, je hoeft niet moeilijk te doen om vlekken te verwijderen. In sommige kraampakketten, zoals een natuurlijk kraampakket, tref je wasbare netbroekjes aan die je tot 10 keer kunt wassen en gebruiken.
Netbroekjes zijn ook heel geschikt om na een keizersnede te gebruiken. Want ook na een keizersnede vloei je bloed uit je vulva en gebruik je kraamverband. Een netbroekje zorgt, door de open structuur, voor een goede ventilatie van de keizersnede wond, die zo fijner kan genezen.
Navelklem, cord ring of navelveter
In een kraampakket vind je altijd iets om de navelstreng mee af te binden. In een regulier (verzekerings)kraampakket is dat een plastic navelklem, in een natuurlijk kraampakket is dat een cord ring of navelveter.
De navelstreng laten uitkloppen is van belang voor de gezondheid en start van je kindje. Na het uitkloppen zijn er verschillende mogelijkheden:
- De navelstreng intact laten en de placenta verbonden laten totdat de navelstreng loslaat bij de navel van de baby, dit heet een lotusgeboorte.
- De navelstreng afklemmen en daarna doorknippen. Het navelstompje valt er na een week ongeveer vanzelf vanaf, net zoals dat de navelstreng vanzelf loslaat na een lotusgeboorte.
- De navelstreng doorbranden, een rustiger en bewuster proces dat je met meerdere mensen tegelijk kunt doen. Je hoeft de navelstreng hierbij niet af te binden of klemmen.
In de praktijk kiezen de meeste mensen ervoor om de navelstreng af te klemmen/binden en daarna door te knippen.
Voor het afklemmen kun je een (ouderwetse) plastic navelklem gebruiken. Het voordeel hiervan is dat deze erg makkelijk in gebruik is en dat alle zorgverleners er bekend mee zijn. Het nadeel hiervan is dat de plastic klem vaak irritatie geeft bij het naveltje van de baby.
Je kunt ook kiezen voor een navelveter, een alternatief dat van oudsher wordt gebruikt. Het voordeel is dat het van zacht, niet-irriterend materiaal gemaakt is en dat je de navelstreng de tijd moet geven om uit te kloppen. Nadeel is meteen ook dat er dus wel voldoende tijd moet zijn om de navelstreng goed te laten uitkloppen en dat een navelveter wat meer deskundigheid vereist om goed en stevig te knopen.
Erg in opkomst is de cord ring, een nieuw alternatief voor de plastic navelklem. Een cord ring is net zo eenvoudig in gebruik als een navelklem, dus erg fijn voor de zorgverlener. En er blijft maar een heel klein rubberen ringetje achter om het navelstompje, dat niet irriterend is voor de baby. Nog niet alle zorgverleners zijn bekend met de cord ring, maar na kennismaking zijn ze eigenlijk allemaal overstag. Voor mensen met een latex overgevoeligheid zijn er ook non-latex cord rings te koop, nadeel daarvan is dat deze wel wat stugger zijn in gebruik.
Hier kun je alles lezen over de cord ring en hoe je hem gebruikt:
Regulier vs natuurlijk
Een regulier kraampakket is vrij uitgekleed en bevat alleen de uiterst noodzakelijke verbandmiddelen. Zo’n kraampakket is voornamelijk gericht op de zorgverlener en wat zij nodig heeft om jou en je kindje (medisch) te verzorgen. Een regulier kraampakket heeft hierdoor een medisch en steriel karakter. Het is vaak wat confronterend om zo’n kraampakket te ontvangen en veel vrouwen krijgen er niet echt extra zin van in de bevalling en geboorte van hun kindje.
Een natuurlijk kraampakket is meer gericht op de beleving van, voorbereiding op en natuurlijke ondersteuning bij de bevalling en geboorte van de kraamvrouw zelf. Een natuurlijk kraampakket is liefdevol ingericht om juist de zwangere vrouw te koesteren en te helpen om zich te gaan richten op de bevalling en geboorte. Het helpt mee om haar te informeren en te ondersteunen. Een natuurlijk kraampakket bevat óók alle verbandmiddelen die je in een regulier kraampakket vindt, maar dan de ecologische, biologische, duurzame en natuurlijke variant én is bovendien aangevuld met essentiële informatie en fijne verzorgingsproducten die de barende vrouw extra ondersteunen.
Een bevalling is een hele bijzondere gebeurtenis en je doet het niet vaak, daar mag je best aandacht aan besteden en vooral goed voor jezelf zorgen!
Lees hier meer over de producten die je in het Moeder Aarde bewust natuurlijk kraampakket vindt:
Waarom een kraampakket?
In Nederland is het gebruikelijk dat een zwangere vrouw zelf een kraampakket verzorgt. Je kunt een kraampakket zelf kopen, zelf samenstellen of aanvragen via je zorgverzekering.
Lees hier meer over wat een kraampakket eigenlijk is en waarom en hoe je dat zelf aanschaft:
