Een pasgeboren baby is heel gevoelig. Alle informatie die van buitenaf bij je baby aankomt, is nog helemaal nieuw. Je kindje is ook nog eens heel ontvankelijk en open, want ervaring over hoe welke informatie verwerkt moet worden, moet nog worden opgedaan.
Ook als nieuwe moeder heb je zelf nog een zacht lichaam, dat nog open is van de bevalling. Een nieuwe moeder is bovendien ook erg gevoelig voor prikkels en informatie van buitenaf. Een handig trucje van de natuur, om zo zelf als filter te kunnen dienen en je baby optimaal te kunnen beschermen.
Natuurlijke materialen, zoals wol, bamboe en zijde, hebben allerlei beschermende eigenschappen die jij en je baby wel kunt gebruiken in zo’n kwetsbare periode.
Net geboren
Net na de geboorte houd je je baby liefst eerst lekker bloot huid-op-huid tegen je aan. Jouw lichaam helpt mee met allerlei processen in het lichaam van je baby, net zoals in de buik. Zoals het reguleren van de hartslag, ademhaling, bloedsuikerspiegel, spierspanning, lichaamstemperatuur en de aanmaak van allerlei belangrijke stoffen en hormonen.
Het is fijn om een warm, zacht wollen deken over jullie samen heen leggen om lekker warm te blijven.
Een mutsje opzetten is vaak helemaal niet per se nodig direct na de geboorte. Elkaars geuren kunnen opsnuffelen is juist belangrijk voor de hechting tussen moeder en baby. De geuren van jouw baby helpen je lichaam om zich af te stemmen op je kindje. Jouw geuren worden door je baby diep ingeprent en wijzen de weg naar de borst.
Het is van belang dat jullie kennis kunnen maken met elkaar zonder dat er onnodige laagjes tussen jullie in de weg zitten.
Eerste kleertjes
Je kunt er daarna voor kiezen om je baby aan te kleden. Wol en zijde kleertjes helpen je baby om z’n temperatuur te kunnen reguleren, zijn ademend en dus niet verstikkend en bieden bescherming tegen overweldigende informatie en prikkels van buitenaf.
Je kunt er ook voor kiezen om de eerste dagen zo min mogelijk kleertjes aan te trekken, maar je baby voornamelijk (bloot) huid-op-huid tegen je aan te houden. Dit helpt ook bij het nog vloeiender laten stromen van de borstvoeding.
Je wikkelt je kindje dan misschien in een wollen dekentje of houdt het dicht tegen je aan in een draagdoek. Je bedekt jullie samen met een warm wollen deken. Je kunt je kindje ook een wolzijde (wikkel)rompertje aantrekken.
Bedek je eigen schouders met een omslagdoek of vestje van natuurlijke materiaal, zoals wol, zijde, biologisch katoen, linnen of bamboe. Warme schouders zijn van belang bij je herstel, je eigen warmtehuishouding en het stromen van de borstvoeding. Als je jezelf telkens moet warm houden, gaat er onnodig energie verloren. Als je telkens je lichaam en schouders van binnenuit moet opwarmen, onttrekt dat direct energie vanuit je borsten die heel hard bezig zijn met het maken van melk. Ook als het buiten warm is, kan je je lichaam helpen door toch je schouders zoveel mogelijk bedekt te houden.
Slaapplekje
Op de slaapplek van je baby kun je een lamsvachtje neerleggen. De lamsvachten die geschikt zijn voor kleine baby’s, om op te slapen en spelen, zijn medicinaal gelooid (= zonder chemische stoffen) en geschoren of kortharig zodat je baby er niet in ‘verdrinkt’. Het is dus goed om daar op te letten bij de aanschaf van zo’n vachtje.
Daarnaast kun je er op letten dat het vachtje een verantwoorde afkomst heeft, als restproduct uit de biologische veehouderij bijvoorbeeld.
Een vachtje in bed biedt veel comfort en bescherming voor de baby en het helpt bij het reguleren van de lichaamstemperatuur. Het bakent zo het babyplekje af. Let goed op dat de ondergrond vlak en stevig is, zodat je baby niet ondergesneeuwd raakt in het vachtje.
Bescherming
Ook als je baby groeit is het fijn om hem of haar te omhullen met beschermende, natuurlijke materialen. Want het duurt best even voordat je kindje net zo goed alle prikkels van buitenaf kan verwerken als een volwassenen.
Als eerst is het dus een goed idee om zo rustig mogelijk met je baby’tje om te gaan. Ook thuis is alles nog nieuw en krijgt je baby echt al een hele hoop indrukken te verwerken, laat staan als je je baby telkens meeneemt naar nieuwe of andere plekken. Maar als je toch je kindje mee wilt nemen of als er thuis visite langskomt, dan kunnen natuurlijke materialen heel erg meehelpen als filter en beschermlaagje.
Natuurlijke materialen hebben natuurlijke beschermende eigenschappen die de prikkels als het ware al een beetje filteren voordat ze bij het lichaam van de baby aan komen. Je kindje voelt zich geborgen en warm, z’n lichaam heeft minder energie nodig voor basale lichaamsfunctie (zoals zichzelf warm houden) en alle drukte van buitenaf komt minder direct en dus zachter aan.
Een wollen of wolzijde strikmutsje geeft omhulling over het hoofdje, helpt bij de warmteregulatie en biedt een natuurlijke beschermlaag bij een drukke(re) omgeving. Bijvoorbeeld als er visite komt, of juist als je zelf ergens naartoe gaat.
Ook grotere kindjes kun je wollen of wolzijde ondergoed of kleding laten dragen als ze in een drukkere omgeving zijn, zoals naar school of een verjaardagsfeestje. Veel moeders merken echt verschil bij hun kinderen. De kinderen voelen zich minder overweldigd en zijn minder snel overprikkeld door alle drukte om zich heen.
Wol
Wol is beschermend en ventilerend, het helpt om een evenwichtige temperatuur en vochtigheidsgraad te verkrijgen en zorgt er tegelijk voor dat er nog steeds lucht bij de huid kan komen. Het beschermt niet alleen tegen kou of warmte van buitenaf, maar helpt het lichaam zelf ook om warm te worden of te kunnen koelen. Wol neemt veel (zweet)vocht op zonder vochtig aan te voelen. Het vocht wordt vervolgens langzaam aan de lucht af gegeven zodat er geen verkoeling optreedt.
Wol is vuil-afstotend en heeft zelfreinigende eigenschappen. De wolvet die van nature in de wol zit heeft een helende en verzachtende werking op onze huid en lichaam. De wolvet van het schaap lijkt namelijk veel op ons eigen huidvet. Wol activeert het zelfgenezende vermogen van ons lichaam. En door wollen kleding en dekens te gebruiken heb je minder last van verkoudheid.
Diervriendelijk
Over het algemeen wordt wol gewonnen door het scheren van een schaap. Hartstikke diervriendelijk zou je zeggen. Maar dat is helaas niet altijd het geval.
Soms worden schapen op ruwe en hardhandige manier (zelfs tot bloedens toe) van hun wol ontdaan. Of worden de schapen onder erbarmelijke omstandigheden gehouden.
Biologisch gewonnen wol houdt rekening met het dierenwelzijn. Het is vaak ook wat prijziger omdat de schapen bijvoorbeeld meer ruimte krijgen en hun wol natuurlijker mag groeien voordat het afgeschoren wordt. Daarnaast worden er ook geen chemische stoffen of processen gebruikt om de wol te verwerken.
Je herkent biologische wol aan het GOTS-keurmerk.
Zijde
Zijde heeft ook beschermende eigenschappen. Het isoleert goed, is warm in de winter en koel in de zomer. Het is sterk en krachtig, maar tegelijk ook heel zacht voor de erg gevoelige (baby)huid. Ook zijde kan goed vocht opnemen en langzaam weer afgeven aan de lucht. Het is vuil-afstotend en neemt niet vlug geuren op.
Zijde werkt harmoniserend, in tal van oude/andere culturen, religies en filosofieën wordt zijde vereerd om haar magische eigenschappen en verborgen krachten.
Diervriendelijk
Zijde wordt niet altijd diervriendelijke gewonnen. Het kan fijn zijn om daar op te letten. Diervriendelijke zijde wordt pas gewonnen nadat de vlinder is uitgevlogen.
Tussahzijde is afkomstig van wilde zijderupsen. Deze cocons worden pas verzameld, nadat de vlinders al zijn uitgevlogen. Wilde zijde is een goed alternatief als je diervriendelijke kleding (of andere producten van zijde) wilt kopen.
Daarnaast is ook Ahimsa-zijde (wat geweldloos betekent) een goed diervriendelijk alternatief. Dit hoeft niet per se afkomstig te zijn van wilde rupsen, maar kan ook van speciale boerderijen komen. Ook hiervoor geldt dat de zijde pas wordt gewonnen, nadat het diertje al uit de cocon is gekropen.
Bourette zijde is gemaakt van korte stukjes zijdedraad die aan elkaar zijn geweven. Korte stukjes zijdedraad ontstaan doordat de cocon is geopend door de vlinder waardoor het zijdedraad onderbroken is.
De term ‘biologische zijde’ zegt niet altijd iets over de manier waarop de zijde verkregen is. Zijde wordt namelijk eigenlijk altijd zonder pesticiden gekweekt, omdat de rups anders de bladeren niet wil eten en dus ook geen cocon gaat spinnen.
Het verhaal dat rupsen levend gekookt zouden worden is gelukkig onzin. De zijdedraden kunnen namelijk niet tegen heet water, dus de zijde zou daar ook van beschadigen. Wel gebeurd het dat rupsen in coconnen worden laten ingeslapen om daarna de zijde te winnen.
Bamboe en andere materialen
Ook andere natuurlijke materialen, zoals bijvoorbeeld bamboe, hebben prettige eigenschappen zoals een groot vochtabsorberendvermogen, ademend, hypoallergeen en beschermend.
Natuurlijke materialen die met hart voor de natuur bewerkt zijn, zijn bovendien duurzaam en op die manier dus ook minder belastend voor moeder aarde.
Biologisch katoen is een alternatief voor ‘gewoon’ katoen, dat op een erg vervuilende, milieu- en mensonvriendelijke manier geproduceerd wordt. Maar ook de productie van biologisch katoen vergt nog veel water en is nog steeds niet op alle vlakken het meest milieuvriendelijk.
Hennep is wel een erg milieuvriendelijke stof, maar nog niet zomaar overal te vinden.
Nog meer natuurlijke materialen
Niet alleen bij kleding of dekentjes kun je denken aan natuurlijke materialen. Maar denk ook eens aan meubels van hout, keukeninrichting van natuurlijke materialen en natuurlijke (leem)verf.
Natuurlijke materialen zijn minder belastend voor jezelf, voor je gevoelige kleine baby en voor moeder aarde.
