Tegenwoordig is het heel gebruikelijk om je baby vlak na de geboorte een mutsje op te doen. Via het hoofdje gaat relatief veel lichaamswarmte verloren, zeker als je hoofd in verhouding zo groot is. En vlak na de geboorte is de hoofdhuid vaak ook nog vochtig en zo goed als kaal waardoor hij nóg sneller afkoelt. Je wilt je baby graag warm houden buiten de buik, van waaruit hij of zij gewend is aan een continu 37 graden warm bad. En daarom wordt er vaak vlug na de geboorte een mutsje opgezet. Maar er zijn ook redenen om niet direct een mutsje op te doen. Een mutsje vormt namelijk een barrière tussen moeder en kind.
Hoe werkt dat?
Voor zowel moeder als baby is het heel belangrijk om goed aan elkaar te wennen en hechten vlak na de geboorte (en in de periode daarna!). Het opsnuffelen van elkaars geuren speelt hierbij een hele grote rol. De geuren van haar baby zorgen er bij de moeder bijvoorbeeld voor dat het (liefdes en knuffel)hormoon oxytocine vrijkomt. Dit hormoon helpt bij het samentrekken van de baarmoeder na de bevalling, waardoor eerst de placenta makkelijker los komt en daarna de baarmoeder weer terug in vorm komt, wat weer bijdraagt aan sneller herstel van de wond in de baarmoeder en dus minder bloedverlies. Oxytocine helpt ook bij het op gang komen van de borstvoeding, door het samentrekken van de melkkliertjes en het toeschietreflex.
Een mutsje kan de geuroverdracht behoorlijk in de weg zitten. De moeder kan niet meer haar neus direct tegen het hoofdje van haar baby houden, er zit een laagje stof tussen. En met een beetje pech ruikt dat ook nog eens naar naar allerlei wasmiddelen of andere geuren…
Die belangrijke geuren vertellen het lichaam van de moeder ook iets over hoe het met haar baby gaat. Zo helpen de geuren mee om de borstvoeding nog perfecter af te stemmen op wat haar kindje nodig heeft.
Een bloot hoofdje nodigt daarnaast meer uit tot het geven van kusjes, die ook weer signalen aan het lichaam van de moeder doorgeven die helpen om de borstvoeding en haar zorg voor haar kindje precies af te stemmen op wat haar baby nodig heeft.
Gevoel
Een mutsje kan voor de baby lichamelijk in de weg zitten, maar ook energetisch en gevoelsmatig, bij het contact met zijn moeder.
Een baby communiceert namelijk via aanraking. Elke keer dat hij zijn mama voelt, vertelt dit iets, bijvoorbeeld hoe veilig het is. Hierdoor kan je baby ontspannen en rusten. Je kunt je voorstellen dat direct huid-op-huidcontact veel effectiever is dan aanraking met stof ertussen. De baby voelt bijvoorbeeld de warmte van zijn moeder om zich heen. Met veel kleding aan en een mutsje op, wordt dat voelen geblokkeerd, terwijl het een grote rol speelt bij de hechting aan zijn moeder en vader. Een mutsje zorgt er ook voor dat één van de (belangrijke) energiebanen van de baby wordt afgesloten, zijn fontanel. Een heel ‘open’ plek op het lichaam waar je baby veel prikkels met bijbehorende informatie binnenkrijgt.
Het opsnuffelen van de geuren van haar baby zorgt er bij de moeder mede voor dat het hormoon oxytocine vrijkomt.
Alternatief
Door je baby bloot huid-op-huid bij op jouw blote huid te leggen en jullie samen toe te dekken met een (wollen) deken, kun je het warmteverlies doorgaans heel goed opvangen zonder het gebruik van een mutsje. Het lichaam van jou als moeder is namelijk heel goed in staat om je baby warm te houden. En dat niet alleen, jouw lichaam helpt zo ook de ademhaling, hartslag, bloedsuikerspiegel en spierspanning van je baby op peil te houden, wat er weer voor zorgt dat je kindje goed kan ontspannen, uitrusten en ontwikkelen.
Bloot huid-op-huid stimuleert ook de borstvoeding en drinkreflexen van je baby. Die warme melk (ook de eerste drupjes colostrum!) helpt ook weer mee om warm te blijven en energie te krijgen.
Wanneer je baby dan zo lekker bij jou ligt, kan een mutsje zelfs zorgen voor oververhitting… Door het mutsje kan je kindje zijn warmte namelijk niet op een natuurlijke manier afvoeren, via het hoofdje, als dat wel nodig is!
Het lichaam van de moeder is namelijk heel goed in staat om haar baby warm te houden.
Kortom, een mutsje opzetten direct na de geboorte is niet nodig als de baby lekker bloot bij zijn moeder of vader kan liggen en staat zo ook niet het contact in deze snuffel- en knuffelfase in de weg.
Wanneer wel?
Er zijn ook momenten dat een mutsje wel nodig, fijn of handig kan zijn. Bijvoorbeeld als je naar buiten gaat met je pasgeboren baby, als je baby op de kinderafdeling komt te liggen zonder direct huid-op-huidcontact, als je kindje ziek is, als er (veel) visite komt om de prikkels juist wel te dempen of als er om een andere reden geen huid-op-huidcontact mogelijk is.
Kies voor een mutsje van natuurlijke materialen zoals wol en zijde. Deze behouden hun natuurlijke, beschermende eigenschappen, ze zijn ademend en warmteregulerend (ze helpen bij het verwarmen maar ook bij verkoeling).
